Czy w przypadku e-papierosów występuje zjawisko biernego palenia?

E-papierosy to nowoczesne rozwiązanie, które stanowi potencjalnie mniej szkodliwą alternatywę dla klasycznych papierosów. Z uwagi na brak procesu spalania używanie e-papierosów jest wolne od dymu – zamiast niego z urządzenia wydobywa się para stanowiąca mieszankę odparowanych składników liquidu. Czy jest ona szkodliwa? Jak przedstawia się kwestia biernego palenia w przypadku e-papierosów? To pytania, na które za moment odpowiemy.

E-papierosy, czyli nikotyna bez dymu i popiołu

Palenie klasycznych papierosów wiąże się z szeregiem różnych niedogodności dla naszych organizmów. Z tego względu sporą popularnością cieszą się rozwiązania alternatywne względem zwykłego tytoniu, takie jak właśnie e-papierosy. Dlaczego mogą stanowić one potencjalnie mniej szkodliwą opcję niż palenie papierosów?

Wynika to z faktu, że w e-papierosach nie ma procesu spalania. W e-papierosach używa się specjalnie dedykowanych do tego celu płynów, które są jedynie podgrzewane, żeby mogły odparować zawartą w sobie nikotynę, ale nie są one doprowadzane do tak wysokiej temperatury, która by je spaliła. Dzięki temu e-papierosy mogą być sposobem na potencjalne redukowanie szkód, które wynikają z palenia tytoniu – za ich pomocą dalej można dostarczać do organizmu nikotynę, ale bez towarzyszącego jej dymu i różnych substancji procesu spalania, jak ma to miejsce przy tradycyjnym paleniu tytoniu.

Pamiętajmy jednak o tym, że elektronicznych papierosów nie można traktować jako zupełnie bezpiecznej alternatywy. Jest to produkt, który na rynku jest od stosunkowo niedługiego czasu i do pełnej wiedzy na temat jego wpływu na organizm człowieka konieczne są dalsze badania. Miejmy na uwadze także fakt, że większość liquidów zawiera nikotynę, której przyjmowanie może prowadzić do uzależnienia.

E-papieros a dym

Z uwagi na brak procesu spalania w przypadku elektronicznych papierosów, substancji, która się z nich wydziela, nie możemy nazywać dymem. Lotna substancja, którą wydmuchuje użytkownik e-papierosów, jest jedynie parą powstającą w wyniku podgrzewania składników w liqudzie. Płyny do e-papierosów są mieszanką glikolu, gliceryny, substancji aromatyzujących i nikotyny i to właśnie te składniki można znaleźć także w parze, jaka powstaje w wyniku używania e-papierosa.

W przypadku zwykłych papierosów dym wydychany przez palacza lub dym wydzielający się z rozżarzonej końcówki papierosa są szkodliwe dla otoczenia. Wiemy już, że przy e-papierosach nie możemy mówić o dymie, ale czy ich para jest tak samo szkodliwa, jak ma to miejsce w przypadku palenia zwykłego tytoniu?

Czym jest bierne palenie?

O biernym paleniu można mówić wtedy, kiedy jakaś osoba czynnie nie pali papierosa, jednak w dalszym ciągu przyjmuje dym papierosowy podczas oddychania. Do takiej sytuacji może dojść wtedy, kiedy ktoś znajdzie się w otoczeniu palaczy bądź żyje z nimi w jednym domu. Czy bierne palenie jest szkodliwe dla organizmu?

Niestety bierne palenie, podobnie jak palenie czynne, może niekorzystnie wpływać na nasz organizm[1]. Wynika to w dużej mierze z faktu, że dym unoszący się bezpośrednio z czubka papierosa, czyli tak zwany boczny strumień dymu, posiada podobne substancje co dym wdychany przez palacza, jednak w większym stężeniu. Zgodnie z szacunkami naukowymi dym wydostający się z czubka papierosa może zawierać w sobie aż pięćdziesięciokrotne stężenie substancji toksycznych[2] w porównaniu do dymu wdychanego przez palacza.

Każdy palacz powinien mieć świadomość tego, jak jego uzależnienie wpływa na osoby postronne i podjąć kroki, które uchronią jego bliskich przed skutkami biernego palenia. Czy e-papierosy mogą być sposobem na potencjalne ograniczenie szkodliwości także w tym zakresie?

Bierne palenie a e-papierosy

Elektroniczne papierosy także mogą wywołać efekt biernego palenia w naszym otoczeniu, jednak najprawdopodobniej będzie to mniej niebezpieczne zjawisko. Dlaczego? Pierwszą kwestią jest wspominany wcześniej brak dymu podczas korzystania z e-papierosów. W parze z e-papierosa nie znajduje się tak dużo toksycznych substancji, jak ma to miejsce w przypadku zwykłego dymu papierosowego. Dodatkowo stężenie nikotyny w parze z e-papierosa także jest mniejsze, jeśli porównamy je do tego, które możemy znaleźć w dymie. Szacuje się, że jej ilość jej około dziesięciokrotnie mniejsza w parze pochodzącej z e-papierosa niż w dymie tytoniowym[3].

Warto też zauważyć, że zjawisko bocznego strumienia dymu nie ma miejsca w przypadku elektronicznych papierosów. Kiedy podpalimy klasycznego papierosa, to żar na jego czubku będzie się spalał niezależnie od tego, czy akurat wdychamy dym, czy nie. W elektronicznych papierosach natomiast cały proces podgrzewania liquidu jest zależny od użytkownika, który robi to tylko podczas zaciągania się[4].

Reasumując powyższe informacje, bierne palenie dotyczy także tych osób, które przebywają w okolicy użytkowników e-papierosów, jednak jest ono potencjalnie mniej szkodliwe niż ten sam efekt przy zwykłych papierosach. Pomimo tego pamiętajmy, że e-papierosy w dalszym ciągu wymagają szerszego przebadania pod tym kątem.

1. Maziak W., Ward K.D., Rastam S. i wsp. Extent of exposure to environmental tobacco smoke (ETS) and its dose-response relation to respiratory health among adults. Respir. Res. 2005

2. Sasco A.J., Secretan M.B., Straif K. Tobacco smoking and cancer: a brief review of recent epidemiological evidence. Lung Cancer 2004

3. Jan Czogała, Maciej L Goniewicz, Bartlomiej Fidelus, Wioleta Zielinska-Danch, Mark J Travers, Andrzej Sobczak. Secondhand exposure to vapors from electronic cigarettes. Nicotine Tob Res 2014

4. US Department of Health and Human Services. E-cigarette use among youth and young adults. A report of the Surgeon General. Atlanta (GA): US Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, National Center of Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Office on Smoking and Health. 2016.